سولفات آمونیوم یک نمک معدنی و غیرآلی که کاربرد های زیادی در صنعت و کشاورزی دارد. بخش بزرگ و مهم این ماده برای تولید کودهای شیمایی آمونیوم و نیتروژن دار استفاده می شود و حاوی 21% ازت یا نیتروژن به فرم آمونیوم و 24 % گوگرد محلول در آب به فرم سولفات می باشد. این ماده بطور طبیعی بصورت کانی در بخارات آتشفشانی و در اثر آتش سوزی ذغال در بقایای آن وجود دارد. این ماده را از گچ هم میتوان تولید کرد. بدین صورت که گچ به قطعات بسیار ریز، خرد شده و به محلول کربنات آمونیوم اضافه میشود. کربنات کلسیم به صورت جامد رسوب میکند و سولفات آمونیوم را در محلول باقی می‌گذارد. همچنین سولفات آمونیوم از واکنش بین اسید سولفوریک و هیدروکسید آمونیوم تولید می شود. اسید سولفوریک نوعی اسید معدنی بی رنگ و بی بو است که از گوگرد اکسیژن و هیدروژن تشکیل شده، در آب انحلال پذیر است و ترکیب آن با آب بسیار گرمازا می باشد.
اسید سولفوریک یک اسید قوی و هیدروکسید آمونیوم یک باز ضعیف است. بنابرین نمک تشکیل شده یک آمونیوم اسیدی می باشد و آمونیوم هیدروکسید یک مایع بی رنگ و شفاف با بوی آمونیاک تند است و دسته باز های معدنی قرار دارد. برای تشکیل سولفات آمونیوم مخلوطی از گاز آمونیاک و بخار آب وارد یک راکتور که حاوی محلول اشباع شده می کنند. سولفات آمونیوم و اسید سولفوریک در دمای 60 درجه سانتیگراد آزاد میشود. در این مرحله اسید سولفوریک غلیظ برای حفظ سطح اسیدیته محلول به آن اضافه میشود و گرما را روی 60 درجه نگه میدارد گرمای واکنش تمام آب را تبخیر میکند و یک نمک پودری تشکیل میدهد . این ماده در شرایط استاندارد بصورت دانه های ریز سفید یا بلور های کریستالی بوده که دارای خاصیت جذب رطوبت می باشد و می تواند و آب موجود در هوا را جذب کند.
از سولفات آمونیوم در کشاورزی برای اصلاح خاکهای قلیایی استفاده می شود. در ایران بیشتر خاکها قلیایی هستند از سولفات آمونیوم به عنوان کود استفاده میکنند تا میزان قلیایی بودن خاک را کاهش داده و سطح نیتروژن را بالا ببرند. PH خاک را تنظیم می کند. یون آمونیوم موجود در خاک موجب کاهش میزان قلیاییت میشود. از طرفی دیگر ازت لازم خاک را هم تامین میکند. بهترین زمان مصرف سولفات آمونیوم در فصل بهار بوده نباید در استفاده از آن دزیاده روی کرد چرا که ممکن است باعث بروز عوارض در گیاهان شود. نیتروژن اصولأ برای اکثر گیاهان زراعی و باغی یکی از مهم ترین عناصر برای دستیابی به عملکرد بالا است و فقدان یا کمبود این عنصر در خاک باعث محدود شدن شدید رشد گیاهان خواهد شد به طوری که حتی ایجاد ساقه هم با مشکل مواجه خواهد شد در نتیجه گیاه حتی توان تولید محصول را نخواهد داشت.
کاربرد سولفات آمونیوم در کشاورزی
- از سولفات آمونیوم در مواردی که نیاز به مکمل های تغذیه ای مواردی چون ازت و گوگرد که برای رشد گیاه ضرورت دارد استفاده می شود.
- گوگرد موجود در کود به شکل سولفات به همراه ازت باعث تنظیم PH خاک و تسهیل در جذب ریز مغذی های موجود در خاک می شود و افزایش کمی و کیفی محصول می شود.
- همچنین زردی رنگ برگهای پیر که به دلیل کاهش ازت خاک رخ می دهد و زردی برگهای جوان به دلیل کمبود گوگرد رخ می دهد را برطرف می کند.
نکات قابل توجه مصرف سولفات آمونیوم
مصرف نیتروژن برای رشد رویشی در تمامی گیاهان لازم است و در برخی از درختان موجب تسریع گلدهی، میوه دهی و بالارفتن وزن محصول می شود. اما مصرف بیش از اندازه آن در گیاهان عوارضی نظیر رشد بی رویه علف هرز، رسیدن بیش از حد محصول، مشکلات انبارداری و پایین آمدن کیفیت آب و خاک کشاورزی بدنبال خواهد داشت. پس از افزودن این کود شیمیایی به خاک، این کود به سرعت حل شده و به اجزای تشکیل دهنده خود یعنی آمونیوم و سولفات تبدیل میشود. در صورت باقی ماندن این ماده بر سطح خاک ممکن است در شرایط قلیایی بصورت گاز متصاعد شود.
برای پیشگیری از این موضوع بهتر است. در اسرع وقت مواد در خاک را با هم ادغام کنید بهتر است این کار را قبل از آبیاری و یا بارش باران انجام داد تا در اثر رطوبت کود بتواند بخوبی در خاک حل شود. با اضافه کردن این کود، خاک بمرور زمان عناصر غذایی خود را در اختیار گیاهان قرار می دهند. این فرآیند از آبشویی و هدرفت کود جلوگیری به عمل آید. همچنین از این کود برای جلوگیری از تبخیر از دست رفتن ازت میتوان استفاده نمود و اگر از کود سولفات آمونیوم بصورت سرکه استفاده شود باعث تسریع در رشد و بهبود کیفیت بوته و گیاهان شود.
موارد استفاده از کود سولفات آمونیوم برای محصولات
در پرورش برنج، پیاز، چمن، سبزیجات، مرکبات، پسته، یونجه، ذرت بلال، کلزا، پنبه، سیب زمینی و برنج و گندم از این کود استفاده می شود که باعث بهبود کیفیت و بالا تر رفتن روند رشد محصولات می شود.
سولفات آمونیوم برای برنج
می توان در شالیزارهای برنج از سولفات آمونیوم به جای کود اوره محصول برنج را که بصورت غرقابی کشت می شود 800 کیلوگرم تا 1 تن در هکتار افزایش داد . برخلاف اوره، سولفات آمونیوم در برابر تبخیر مقاومت تر است و به ویژه گوگرد مورد نیاز گیاه را فراهم می کند
مصرف کود سولفات برای پیاز
پیاز به منبع بالایی از نیتروژن نیاز دارد. یک کود سولفات آمونیوم یا نیترات آمونیوم می تواند منبع خوبی برای رشد این گیاه باشد. میزان مصرف این کود یک پیمانه در هر 6 متر توصیه می شود. اولین کود دهی باید حدود سه هفته پس از کاشت باشد و پس از آن هر 2 تا 3 هفته یکبار کود دهی انجام شود.
سولفات آمونیوم برای چمن
توصیه شده برای چمن به طور معمول 2/2 کیلو گرم برای هر 100 مترمربع چهار بار در سال است که از اوایل بهار شروع می شود و در پاییز پایان می یابد. هنگام خشک شدن چمن، بلافاصله پس از استفاده آن را کاملا چمن را آبیاری کنید.
مصرف سولفات آمونیوم برای سبزیجات
سبزیجات نیز مانند محصولات دانه و علوفه ، برای فتوسنتز و تشکیل پروتئین به نیتروژن و گوگرد احتیاج دارند. در حقیقت بسیاری از تولید کنندگان سبزیجات از کود سولفات آمونیوم به عنوان بخشی از ترکیب کودهای اساسی خود استفاده می کنند.
موارد مصرف سولفات آمونیوم برای سیب زمینی
دو عامل مهم و کلیدی در پرورش سیب زمینی افزایش تعداد غده ها در واحد سطح و اندازه یا وزن غده است. ریشه کم عمق سیب زمینی قادر به جذب نیتروژن از اعماق خاک نیست، گیاه سیب زمینی در طول دو ماه اول زمانی که قسمت برگی گیاه به سرعت رشد می کند نیاز بالایی به نیتروژن دارد و از ماه دوم تا دو هفته قبل از برداشت، بوته ها به پتاسیم بیشتری نیاز دارند تا سیب زمینی های خوش فرم ایجاد کنند.
سولفات آمونیوم- فروش سولفات آمونیوم- قیمت فروش سولفات آمونیوم- کود سولفات آمونیوم- کاربرد سولفات آمونیوم- خواص سولفات آمونیوم- نقش سولفات آمونیوم در اصلاح خاک- کود اصلاح خاک
