آب ماده ای فراوان در کره زمین است. به شکل های مختلفی همچون دریا ، باران ، رودخانه و... دیده میشود. آب در چرخه خود ، مرتباً از حالتی به حالت دیگر تبدیل میشود، اما از بین نمیرود. هر گونه حیات محتاج آب میباشد. مروری بر سوابق تمدنهايی که در طول تاريخ شکل گرفته اند و شکوفا شده اند نشانگر اين واقعيت است که وجود آب و امکان دسترسی به آن يکی از کليدی ترين عوامل فراگيری و استمرار آنها بوده است . افزايش تقاضا برای آب و اوجگيری رقابت بين مصرف کنندگان مختلف موجب شده انسان برای ايجاد موازنه وتعادل بين توزيع نيازها و منابع آب موجود مستقيما در وضعيت طبيعی رودخانه ها دخالت کند و با ايجاد تاسيسات گوناگون ذخيره و توزيع آب شرايط طبيعی را به منظور تامين نيازهای خود تغيير دهد . آب معدنی و آب شرب بعنوان يکی از نيازهای اساسی روزمره انسان و استمرار حيات ميباشد . ميزان نياز روزمره هر فرد ۱ تا ۲ ليتر ميباشد که بستگی به شرايط آب و هوايی و سن و سال دارد . استفاده از آب آشاميدنی سالم و گوارا يکی از مهمترين فاکتورهای مصرف آب ميباشد که از ساليان بسيار دور به آن توجه شده است . امروزه مصرف آب های بطری ای رواج بسیاری پیدا کرده است چرا که آبهایی که دارای مواد معدنی غنی می باشند برای انسان مفید هستند . آب های بطری ای به دو دسته اصلی تقسیم می شوند، آب گازدار و آب ساده ، آب گازدار ممکن است به طور طبیعی با دی اکسید کربن تصفیه شود اما گاز آن معمولا" در طی عملیاتی به آن اضافه می شود. میکروبها در آب گازدار زنده نمی مانند زیرا دی اکسید کربن حل شده در آب به آن خاصیت اسیدی می دهد.
اکثر آبهای بطری ای، آب چشمه ها یا رودها هستند که در همان محل، در شرایط کاملا" بهداشتی و بدون استفاده از هیچگونه مواد شیمیایی، داخل بطری ها ریخته می شوند. در نتیجه این آبها ممکن است حاوی باکتریهای طبیعی و بی ضرر باشند که البته در طول مدت زمان نگهداری، این باکتریها به این دلیل که از مواد مغذی استفاده نمی کنند تدریجا از بین می روند. در نوعی از آبهای بطری ای که با عنوان "آب آشامیدنی"، شناخته شده اند، از مراحل مختلفی برای کم کردن تعداد اینگونه میکروبهای احتمالی استفاده می شود.
- معرفی محصول
آبهای معدنی ، از چشمههای طبیعی یا چشمههایی که مصنوعا ایجاد شده اند ، جریان دارند و آنها را در همان سرچشمه در ظرف مخصوصی پر میکنند و برای مصرف حمل مینمایند. آب چشمهها بطور کلی دارای نمکهایی هستند که در موقع عبور آب از سطح زمین در آن حل شده ولی آب مقطر فاقد این نمکهاست. مقدار این نمکها در آبهای معدنی بمراتب زیادتر و لااقل به یک در هزار میرسد.
1-1-نام و کد محصول (آیسیک 3)
90/2201 و10/2201
2-1-شماره تعرفه گمرکی
در داد و ستدهای بازرگانی بین المللی جهت کد بندی کالاها و تعیین حقوق گمرکی و سود بازرگانی ،اغلب از دو نوع طبقه بندی استفاده می شود که یکی از این طبقه بندی ها نامگذاری بروکسل و دیگری طبقه بندی مر کز استانداردها و تجارت بین المللی می باشد و روش طبقه بندی مورد استفاده دربازرگانی خارجی کشور ایران طبقه بندی بروکسل است که بنابر نیازها و کاربردهای خاص موجود ،گاهی تقسیم بندیهای بیشتری در زیر تعرفه ها انجام گرفته است.
شماره تعرفه |
کد سیستم هماهنگ شده |
نوع و شرح کالا |
حقوق گمرکی |
سود بازرگانی |
02/22 و 01/22 |
90/2201و10/2201
|
آب،آب معدنی طبیعی یا مصنوعی و ابهای گازدار شده و.... |
10 درصد |
یکصد و ده درصد |
3-1-شرایط واردات
با توجه به اینکه کشور ایران از آبهای زیر زمینی بسیاری برخوردار می باشد و از لحاظ منابع آبی در شرایط بسیار خوبی قرار دارد لذا واردات آبمعدنی به کشور مقرون بصرفه نخواهد بود
4-1-بررسی و ارائه استاندارد (ملی یا بین الملل)
عرضه هر نوع کالائی با توجه به بالا رفتن دانش بشری ضرورت دارا بودن کیفیت مطلوب و آگاهی بیشتر در مورد آن را الزامی نموده است و لذا امروزه برای اغلب کالاها استانداردهائی تدوین و عرضه شده است و استاندارد ملی و جهانی جزئی از شناسنامه هر کالا بشمار می رود رعایت استانداردهای ملی برای مصارف داخلی و استانداردهای بین المللی برای صادرات امری اجتناب ناپذیر است در این زمینه استاندارد تدوین شده توسط مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایرانتحت شماره 2441 وجود دارد البته مراجع بین المللی استانداردها متعدد هستند که می توان به استانداردهای جهانی BSI،ASTM ،JIS ،ISO ،ANSI و.... اشاره نمود و با توجه به اهمیت این نوع محصول در دنیا استانداردهای زیادی از سوی مراجع مختلف ارائه شده است.
جدول محدوده مجاز ترکیبات شیمیایی آب معدنی
رديف |
نوع تركيبات |
|
حداكثر/ميلي گرم |
1 |
آرسنيك |
AS |
05/0 |
2 |
سرب |
PB |
05/0 |
3 |
جيوه |
HG |
001/0 |
4 |
مس |
CU |
1 |
5 |
سلينوم |
SE |
01/0 |
6 |
كرم |
CR |
05/0 |
7 |
باريم |
BA |
01/0 |
8 |
گارميم |
CD |
01/0 |
9 |
منگنز |
MN |
2 |
10 |
روي |
ZN |
5 |
11 |
بورات |
HBO |
30 |
12 |
نيتريت |
NO |
005/0 |
13 |
نيترات |
NO |
45 |
14 |
سولفور |
HS |
05/0 |
15 |
سيانور |
CN |
01/0 |
16 |
T.C.O |
O |
3 |
17 |
مواد راديو اكتيو B |
حداكثر 30 پيگوري در ليتر |
|
18 |
مواد راديو اكتيو A |
حداكثر 3 پيگوري در ليتر |
استانداردهای تدوين شده آب معدني:
1 |
2591 |
ويژگي ها و حد مجاز آب معدني طبيعي يا آشاميدني |
2 |
2441 |
ويژگي ها و حد مجاز آب معدني طبيعي قابل شرب |
3 |
2606 |
آيين نامه كار به منظور بهره برداري از آبهاي معدني، طبيعي آشاميدني |
6-1-توضیح موارد مصرف و کاربرد
آب بعنوان حیاتی ترین ماده مورد نیاز زندگی از اهمیت خاصی برخوردار است بویژه آب آشامیدنی که رابطه تنگاتنگی با زندگی انسانها داردبطوریکه در بسیاری از کشورهای دنیا آب آشامیدنی بصورت کنترل شده از لحاظ کیفی و در بسته بندیهای مناسب به مصرف کننده عرضه می گردد.
بطور طبیعی ، املاح متعددی در آب وجود دارند، ولی علاوه بر این املاح ، بعضی مواد شیمیایی در خلال فرآیند تصفیه به آب علاوه میگردند، از اینرو است که در پایان تصفیه و یا بطور کلی قبل از مصرف آبها، باید از نظر کیفی کنترل شوند. در مورد بعضی از این املاح توضیحاتی داده میشود.
|
مس (Cu)
مس ، در آبهای طبیعی بندرت دیده میشود و وجود ترکیب سولفاتی آن برای ماهیان بسیار مضر است، بطوری که 0.12 میلیگرم در لیتر آن در آب برای ماهی قزل آلا کشنده است و انواع دیگر ماهیها به این ماده ، حساس هستند و مقاومترین ماهیها در محیطی با 1.2 میلیگرم سولفات مس خواهد مرد. در پسآبها ، غالبا بعلت عبور آن از مبدلهای حرارتی مس و یا معرف سولفات مس در استخرهای شنا برای جلوگیری از رشد الگها ، میتوان به مقدار قابل توجهی مس برخورد نمود.
مقادیر زیاد مس در آب ، علاوه بر ایجاد طعمهای نامطلوب و نامطبوع ، باعث پیدایش لکههای سیاه ، روی موزائیک ، کاشی و لباسهای سفید در حین شستشو خواهد بود. مقدارppm 1از مس در آبهای شهری مجاز تعیین شده است. (بدن انسان روزانه به 2-1 میلی گرم مس نیاز دارد)
روی (Zn)
وجود انسان همانند مس به روی نیاز دارد (حدود 100 میلیگرم در روز) و این فلز ، همانند مس از طریق ادرار و مدفوع قابل رفع است و در بدن انباشته نمیشود و از اینرو از نظر سلامتی ، حتی ppm 40 مجاز میتواند باشد، ولی مقادیر بیش ازppm 5 آن در اثر تولید هیدرات و هیدروکربنات روی ، طعم نامطبوعی در آن ایجاد میکند و آبهای قلیایی ، حتی رنگشان هم شیری میشود.
سرب (Pb)
سرب برخلاف مس و روی در بدن انسان انباشته میشود و متابولیسم بدن نیز چندان نیاز قابل توجهی به این ، فلز ندارد. مسمومیت با سرب ، به همراه کم خونی ، بیاشتهایی و دردهای عضلانی است. این عوارض گویا زاییده جایگزین شدن سرب بجای کلسیم در ترکیب استخوانهاست که مرکز خون سازی میباشند. علاوه بر این ، سرب ، عملکرد آنزیمهای سازنده هموگلوبین را مختل مینماید.
سرب که به آسانی از طریق پوست ، مخاط ، تنفس و تغذیه جذب میشود، به علل مختلف در محیط زیست پراکنده است. از مهمترین این علل وجود سرب در سوخت اتومبیلهاست. در ضمن وجود بعضی آلیاژهای سربی که بعنوان لولههای انتقال آب مورد استفاده قرار میگیرند. مقدار مجاز سرب در آبهای شهری ، کمتر از ppm 0.5است.
آرسنیک (As)
آرسنیک مانند سرب در بدن انباشته میشود و میزان ناچیزی از آن دفع میشود. این فلز ، مسموم کننده است و حتی میتواند از طریق شستشوی زمینهای زراعتی ، علوفه حیوانات را نیز آلوده نموده و موجب مسمومیت چهار پایان گردد. تاثیر سرطانزایی آرسنیک (پوست) تایید شده است. مقدار مجاز آن در آب ، ppm 0.05 است.
|
آهن (Fe)
آهن یکی از فراوانترین عناصر موجود در طبیعت است و علاوه بر این ، ترکیبات آهن به مقدار زیادی در تصفیه آبها مورد استفاده است. در ضمن بعلت استفاده فراوان از لولههای آهنی انتقال و توزیع آب و با در نظر گرفتن این که خوردگی آهن در آب بسرعت صورت میگیرد، میتوان انتظار داشت که در آبهای شهری نیز آهن وجود داشته باشد.
آهن همانند مس و روی در بدن انسان انباشته نمیشود و بدن انسان در تشکیل هموگلوبین خون به این عنصر نیازمند است، بخصوص در موارد کم خونی و اواخر دوران بارداری زنان از طرف پزشکان تجویز میشود. با در نظر گرفتن کلیه جوانب امر ، تا مقدار ppm 0.3 آهن در آبهای شهری مجاز است. وجود بیش از حد آهن ، در صنایع کاغذ سازی ، یخسازی ، لباسشویی بعلت ایجاد لکههای قهوهای رنگ (اکسید آهن) مشکلاتی را بوجود میآورد.
منگنز (Mn)
منگنز با وجود این که همانند آهن از بدن دفع میگردد، ولی مقدار بیش از حد آن که غالبا در اثر مصرف مداوم وارد بدن میشود، باعث اختلال در بعضی ارگانهای مغز میگردد و حتی ممکن است منجر به مرگ شود. املاح منگنز نظیر آهن ایجاد لکههای سیاه و قهوهای بر روی کاشی ، پارچه ، کاغذ و غیره مینماید. زیادی منگنز علاوه بر آنکه طعم نامطلوبی ایجاد میکند، موجب ایجاد بلورهای رسوبی در جدار لولههای انتقال میگردد.
بدن انسان روزانه به 10 میلیگرم منگنز نیازدارد که از طریق تغذیه تامین میگردد و از اینروست که منگنز تا مقدار ppm 0.05 در داخل آب شهری مجاز اعلام شده است.
کادمیم (Cd)
کادمیم از زمره عناصری است که در بدن انباشته میشود و مقدار کمی از آن دفع میشود. املاح محلول این فلز ، باعث سوزش جدار معده و روده میگردد. این فلز بر روی حیواناتی نظیر خرگوش اثرات نامطلوبی نظیر کاهش هموگلوبین خون و پوسیدگی دندان داشته است. مقدار مجاز آن ppm 0.01 است.
سلنیوم (Se)
این عنصر که از نظر پرورش چهار پایان اهمیت دارد و تغذیه گیاهان حاوی این عنصر ، موجب ذخیره آن در کبد و کلیه میگردد. آزمایشاتی که بر روی خرگوش انجام یافته ، نشان دهنده آن است که ترکیبات آلی آن بویژه موجب سرطان کبد است. این عنصر بطور کلی برروی موجوداتی که در محیطهایی با غلظت زیاد سلنیوم زندگی میکنند، دیده شده است و تحقیقات بیشتری در این زمینه ادامه دارد.
خوشبختانه مقدار سلنیوم در آبها چندان قابل ملاحظه نیست. ولی در بعضی خاکها و گیاهان به مقدار قابل توجهی از آن برخورد شده است. مقدار مجاز این عنصر در آبهای شهری حدود ppm 0.01 تعیین شده است.
آلومینیوم (Al)
این فلز به صورت سولفاتش در تصفیه آب مورد استفاده است و همچنین بعلت مصرف ظروف آلومینیومی و همین طور بعلت تماس انسان با خاک به مقدار زیادی وارد بدن میشود. خوشبختانه این فلز ، مسمومیتزا نیست.
کروم (Cr)
کروم در صنایع مصرف زیادی دارد و خوشبختانه مسمومیتزا نیست.
جیوه (Hg)
این عنصر خطرناک ، بشدت مسموم کننده است. متاسفانه با صنعتی شدن جوامع ، مقدار این عنصر رو به افزایش است. بطور کلی وجود این عنصر در آبهای شهری حتی در مقادیر فوق العاده ناچیز نیز ممنوع است. براساس آمار منتشره بتنهایی در سال 1974 حدود 10 میلیون کیلوگرم جیوه از طرق گوناگون به محیط زیست وارد شده است.
کلسیم و منیزیم Ca) و Mg )
این دو فلز از مهمترین عناصر مورد نیاز بدن هستند و ترکیبات آنها نیز ، نقش پراهمیتی در صنایع دارند. املاح این دو فلز موجب سختی آب هستند.
سیانور (-CN)
سیانور ، آنیونی است که بندرت در آبهای سطحی و زیرزمینی دیده میشود. ولی متاسفانه در صنعت مخصوصا در صنایع آبکاری ، مصرف زیاد آن باعث ورود آن در محیط زیست از طریق پسآبهای صنعتی میگردد. این آنیون به شدت مسموم کننده است. انسان و ماهیها با مصرف مقادیر بسیار کمی از آن به هلاکت میرسند بطوری که در محیطی با غلظت سیانور ppm 1ماهی قزل آلا را در مدت 20 دقیقه به هلاکت میرساند.
از اینرو وجود این ترکیب در آبهای آشامیدنی ، غیرمجاز تلقی میشود.
کلرورها و سولفاتها
این دو آنیون به مقدار بسیار زیادی در آبهای سطحی و زیر زمینی دیده میشوند و مقدار مجاز آنها در آبهای شهری در حدود ppm 250 است. ترکیبات بسیار غلیظ آنها به صورتهای سدیم ، پتاسیم و منیزیم در آبهای آشامیدنی ایجاد طعم کرده و در مصرف کننده ایجاد ناراحتیهایی به صورتهای مختلف میکند. آبهایی که مقدار کلرور آنها بیش از حد است، شور و آبهایی که مقدار سولفات سدیم و سولفات منیزیم آنها زیاد است، گس و تلخ مزه میباشند. چای یا قهوه تهیه شده با آبهای کلرور و سولفاتدار ، بد طعم و بد رنگ هستند.
|
ید :
معمولا در آبهای طبیعی به مقدار کمی ، ید وجود دارد. ولی در آبهای شور طبیعی مقدار آن نسبتا زیاد است. ید در صنایع بعنوان ضد عفونی کننده قوی مصرف میشود و از یکی از موارد مصرف مهم آن ، ضد عفونی آب استخرهاست. ید محلول در آب علاوه بر اینکه بصورت I2 وجود دارد، بصورت HOI اسید هیپویدیک ، یون -OI هیپویدیت و یون -I3 نیز یافت میشود.
ید یکی از عناصر مورد نیاز غده تیروئید در ساختن تیروکسین است. مرض گواتر نشانه کمبود آن است. گرچه مصرف ید از طریق آب آشامیدنی مفید است، ولی گاها ایجاد حساسیت میکند. لذا در سالهای اخیر ، ید را همراه با مصرف نمک طعام تجویز میکنند. از مواد غذایی یددار میتوان کلم ، ماهی و هویج را نام برد. زیادی ید در بدن موجب بیماری به نام یدیسیم است که علائم اولیه آن ، جاری شدن آب دهان ، بینی و چشم است.
فلوئور
آنیون فلوئور بعلت نقش مهم آن در سلامتی دندانها اهمیت ویژهای دارد.
آمونیاک ، نیتریت و نیترات آنها :
مواد ازتدار بطرق مختلف نظیر تماس منابع آب با فاضلاب و یا تخلیه آبهای شستشوی زمینهای کشاورزی در رودخانه و از همه مهمتر اکسیداسیون مواد آلی ازتدار نظیر پروتئینها موجد ازت هستند. آمونیاک حاصله هم پس از مدتی به نیتریت اکسیده میشود و نیتریت هم به نیترات تبدیل میشود. آمونیاک در درجه اول و نیتریت در درجه دوم ، موید آلودگی جدی آب است.
وجود نیترات و نیتریت در آبهای شهری برحسب میلی گرم در لیتر ازت ، نباید بیش از 10 باشد.
8-1-اهمیت استراتژیکی کالا در دنیای امروز
اهمیت آب در زندگی:
آب خواص مهمی دارد که در زندگی ما بسیار با ارزشند. از جمله:
حلال بسیار خوبی است.
چگالی بالایی دارد و جالب این که وقتی یخ میزند یا حرارت میبیند، چگالی آن کاهش مییابد.
گرمای تبخیر آب بالاست. یعنی برای تبدیل مقدار کمی آب به بخار، گرمای زیادی لازم است. این خاصیت برای بدن ما بسیار با اهمیت میباشد. گرمای اضافی بدن با تبخیر تنها مقدار کمی از آب بدن از طریق منافذ پوست تعریق کاسته میشود.
نیروی کشش سطحی آن به طور شگفت انگیزی زیاد است. گهگاه شاهد نشستن حشرات روی سطح آب بودهایم. اگر به دقت به طرز قرار گرفتن حشره روی سطح آب نگاه کنید، متوجه میشوید که سطح آب زیر پای حشره، مانند یک تشک ابری فرو میرود؛ اما پاره نمیشود.
آب مواد مختلف از جمله شکر و نمک را براحتی در خود حل میکند. بسیاری از واکنش های شیمیایی تنها در حضور آب انجام میشوند. البته پاره ای مواد با آب مخلوط نمیشوند، مثل لیپیدها و دیگر مواد هیدرات کربندار. غشاء سلولی که حاوی لیپیدها و پروتئین است، از این خاصیت آب سود جسته و تعاملات محتویات سلولی با مواد شیمیایی خارج سلول را بدقت تحت کنترل دارد.
یکی دیگر از خواص جالب آب، حالت جامد آن، یعنی یخ میباشد. هنگامی که آب بر اثر سرما به یخ تبدیل میشود، انبساط مییابد، بدین معنا که حجم بیشتری را اشغال میکند.
بنابراین، حجمی از یخ که همحجم آب اولیه است، جرم کمتری دارد. به این علت میگویند که چگالی یخ از آب کمتر است و همین مسئله باعث میشود که یخ روی آب شناور بماند. در حالی که در بیشتر موارد، چگالی ماده جامد از حالت مایع آن بیشتر است.
این ویژگی آب سبب میشود که بر خلاف بسیاری از مایعات، آب از سطح شروع به انجماد کند. این پدیده را بارها به هنگام شروع یخ زدن آب، درون فریزر منزلتان دیده اید؛ در زمستان با یخ زدن سطح آب دریاچهها، لایه عایقی از یخ ایجاد میشود که این لایه، از یخ زدن لایه های زیرین خود جلوگیری مینماید. در این شرایط ، ماهی ها و دیگر آبزیان میتوانند در مناطق گرمتر زیرین به حیات خود ادامه دهند.
دیگر ویژگی غیر عادی آب، ظرفیت گرمایی بالای آن میباشد. ظرفیت گرمایی یک جسم، مقدار گرمایی است که به جسم میدهیم تا دمایش، 1 درجه سانتی گراد افزایش یابد. جالب است بدانید که مقدار گرمایی که لازم است تا دمای 1 گرم آب را 1 درجه سانتی گراد افزایش دهد، حدود 10 برابر مقدار گرمایی است که برای 1 گرم آهن لازم است.
آب در زندگی روزانه:
وجود هر گونه حیات، متکی به وجود آب است. آب در بیشتر فرایندهای متابولیسمی بدن، نقش حیاتی دارد. هنگام گوارش غذا، مقادیر قابل توجهی آب مورد استفاده قرار میگیرد.تقریباً 70 درصد وزن بدن را آب تشکیل میدهد. برای عملکرد درست، بدن ، روزانه به 1 تا 7 لیتر آب نیاز دارد البته این میزان آب به مقدار فعالیت بدن ، دمای هوا ، رطوبت و دیگر عوامل بستگی دارد. آب از طریق ادرار ، مدفوع ، تعریق و همچنین از طریق بازدم به شکل بخار آب دفع میشود.
بدن انسان به آبی نیاز دارد که نمک یا ناخالصی های دیگر ( مثل باکتری یا دیگر عوامل بیماریزا و یا مواد شیمیایی) نداشته باشد. البته برخی مواد محلول در آب طعم و مزه آن را بهتر هم میکند. امروزه ، با توجه به رشد روز افزون جمعیت ، میزان سرانه آب آشامیدنی کاهش یافته است.
راه حل های تحت بررسی، تولید بیشتر آب ، بهبود توزیع و جلوگیری از هدر رفتن آن میباشد.
در بسیاری از کشورها ، آب نوعی منبع استراتژیک محسوب می شود.آبهای آشامیدنی را از چشمه ها ، قنات ها و یا چاه ها استخراج میکنند. بنابراین ، برای تولید بیشتر آب ، میتوان چاههای بیشتری ساخت. باران و دریا هم از دیگر منابع آبی هستند که البته به عنوان آب آشامیدنی مناسب نیستند. این گونه آبها را باید تصفیه نمود. روش های معروف تصفیه آب ، تقطیر و جوشاندن میباشند.
10-1- شرایط صادرات
صادرات آبمعدني در سالهای گذشته طی کد تعرفه 10/2201 و 10/2202 انجام شده است. با توجه به اطلاعات اخذ شده از گمرک جمهوری اسلامی ایران میزان صادرات محصول طی سالهای گذشته بشرح جدول زیر می باشد.
روند صادرات آب معدني شيرين نشده ايران( کد10/2201)
سال |
حجم (لیتر) |
ارزش ريالی |
ارزش دلاری |
1380 |
1414119 |
391122810 |
222862 |
1381 |
1288488 |
1762222038 |
226665 |
1382 |
10904075 |
11808754700 |
1491003 |
1383 |
4564668 |
5906344251 |
694864 |
ميانگين |
4,542,838 |
4,967,110,950 |
658,849 |
روند صادرات آب معدني شيرين شده ايران( کد10/2202)
سال |
حجم (لیتر) |
ارزش ريالی |
ارزش دلاری |
1380 |
8958148 |
3307333478 |
1884521 |
1381 |
26391730 |
48460692099 |
6187364 |
1382 |
100255873 |
177547635827 |
22417631 |
1383 |
130980913 |
262488806614 |
30881035 |
ميانگين |
66,646,666 |
122,951,117,005 |
15,342,638 |
بدین ترتیب کل صادرات آب معدني طی سالهای گذشته بشرح جدول زیر می باشد.
روند صادرات كل آب معدني ايران در طي سالهای گذشته
سال |
حجم (لیتر) |
ارزش ريالی |
ارزش دلاری |
نرخ رشد حجم وزني نسبت به سال قبل |
نرخ رشد حجم وزني نسبت به سال 1380 |
1380 |
10,372,267 |
3,698,456,288 |
2,107,383 |
- |
- |
1381 |
27,680,218 |
50,222,914,137 |
6,414,029 |
9/166 |
9/166 |
1382 |
111,159,948 |
189,356,390,527 |
23,908,634 |
6/301 |
7/1.071 |
1383 |
135,545,581 |
268,395,150,865 |
31,575,899 |
9/21 |
8/1.306 |
1384 |
189,148,311 |
384.009.179.400 |
43.147.024 |
5/39 |
6/1.823 |
ميانگين |
71,189,504 |
127,918,227,954 |
16,001,486 |
5/132 |
25/1.092 |
همانطور که در جدول فوق مشخص است میزان صادرات انواع آبمعدنی در کشور طی سالهای گذشته از روندی صعودی برخوردار بوده و در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است و در سال 1382 نسبت به سال 1381 بیش از 4 برابر شده است.
همچنین میزان صادرات آبمعدنی در سال 1384 از سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران اخذ شده است که در این سایت میزان صادرات برای هر کد بطور جداگانه ذکر نشده است و مجموع میزان صادرات آبمعدنی و نوشابه ارائه شده است. میزان صادرات ارائه شده در سال 1383 در سایت گمرک و میزان صادرات تفکیکی آبمعدنی در کتاب گمرک با یکدیگر مقایسه شده است و با توجه به اینکه تنها یک درصد از میزان کل صادرات در سال 1383 مربوط به نوشابه بوده است لذا در سال 1384 نیز از میزان کل صادرات آبمعدنی و نوشابه، یک درصد برای نوشابه اختصاص داده شده است.
- وضعیت عرضه و تقاضا
1-2-بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید از آغاز برنامه سوم تا کنون :
براساس آمار مندرج در لوح فشرده وزارت صنایع و معادن در حال حاضر تعداد 66 واحد صنعتی فعال در زمینه تولید آبمعدنی با مجموع ظرفیت بیش از 1680 میلیون لیتر در سطح کشور فعالیت می نمایند که بتفکیک استان در جدول زیر ارائه شده است.
واحدهای فعال در زمینه تولید و بسته بندی آبمعدنی
استان |
تعداد در استان |
واحد سنجش |
ظرفیت |
تبدیل به لیتر |
اردبيل |
3 |
هزار ليتر |
13530 |
13530000 |
اردبيل |
1 |
ليتر |
75000000 |
75000000 |
اصفهان |
1 |
مترمكعب |
1500 |
1500000 |
اصفهان |
2 |
ليتر |
7500000 |
7500000 |
ايلام |
1 |
هزار ليتر |
30000 |
30000000 |
آذربايجان شرقي |
2 |
ليتر |
12000000 |
12000000 |
آذربايجان شرقي |
2 |
هزار ليتر |
20000 |
20000000 |
آذربايجان غربي |
2 |
هزار ليتر |
32000 |
32000000 |
بوشهر |
1 |
ميليون بطري |
36 |
18000000 |
تهران |
2 |
تن |
6945 |
6945000 |
تهران |
1 |
هزارليتر |
7500 |
7500000 |
تهران |
1 |
مترمكعب |
7500 |
7500000 |
تهران |
3 |
هزار ليتر |
37248 |
37248000 |
چهارمحال بختياري |
4 |
هزار ليتر |
281500 |
281500000 |
خراسان رضوي |
2 |
هزار ليتر |
24000 |
24000000 |
خراسان شمالي |
1 |
هزار ليتر |
44000 |
44000000 |
خوزستان |
1 |
هزار ليتر |
7000 |
7000000 |
زنجان |
1 |
ليتر |
40000000 |
40000000 |
سمنان |
1 |
ليتر |
10000000 |
10000000 |
سيستان و بلوچستان |
1 |
هزار ليتر |
2000 |
2000000 |
فارس |
1 |
هزار ليتر |
45000 |
45000000 |
فارس |
8 |
ليتر |
296400000 |
296400000 |
قزوين |
1 |
ليتر |
2613500 |
2613500 |
قم |
1 |
ليتر |
27000000 |
27000000 |
كرمان |
1 |
هزار ليتر |
38250 |
38250000 |
كرمانشاه |
1 |
ليتر |
20000000 |
20000000 |
گلستان |
1 |
هزار ليتر |
3000 |
3000000 |
گيلان |
1 |
هزار ليتر |
54 |
54000 |
لرستان |
1 |
هزار ليتر |
225000 |
225000000 |
مازندران |
1 |
بطري |
20000000 |
10000000 |
مازندران |
4 |
ليتر |
57400000 |
57400000 |
مازندران |
7 |
هزار ليتر |
181200 |
181200000 |
مركزي |
4 |
ليتر |
73835000 |
73835000 |
يزد |
1 |
ليتر |
25000000 |
25000000 |
جمع |
66 |
|
|
1,681,975,500 |
1,513,778,000 |
لازم به ذکر است جهت تبدیل واحد بطری به لیتر، هر بطری برابر 500 سی سی (5/0 لیتر) و هر مترمکعب برابر هزار لیتر در نظر گرفته شده است.
میزان بسته بندی آبمعدنی طی سالهای گذشته (لیتر)
سال |
میزان تولید در ظرفیت اسمی |
میزان تولید در ظرفیت عملی(راندمان 90%) |
1381 |
280,550,500 |
252,495,500 |
1382 |
395,400,500 |
355,860,500 |
1383 |
737,085,500 |
663,377,000 |
1384 |
1,439,983,000 |
1,295,984,700 |
2-2-بررسی وضعیت طرحهای جدید و طرحهای توسعه در دست اجرا:
براساس آمار مندرج در لوح فشرده وزارت صنایع و معادن تعداد 29 واحد صنعتی در دست احداث با پیشرفت بیش از 40 % بظرفیت سالانه در حدود 900 میلیون لیتر در زمینه تولید و بسته بندی آبمعدنی بشرح جدول زیر می باشند.
جدول مشخصات طرحهای بالای 40 درصد پیشرفت
نام شرکت |
درصد پیشرفت |
واحد سنجش |
ظرفيت |
تبدیل ظرفیت به لیتر |
بهرامي-داريوش |
40 |
ليتر |
30000000 |
30,000,000 |
خوش طعم كوهرنگ-شركت |
40 |
ليتر |
25000000 |
25,000,000 |
جمشيد گشتي و باقر اسماعيلي |
40 |
مترمكعب |
50000 |
50,000,000 |
آقاميري سيدابوالفضل |
40 |
متر مكعب |
15000 |
15,000,000 |
رضا جعفري |
42 |
ليتر |
2000000 |
2,000,000 |
شركت جويبار زاگرس |
43 |
هزار ليتر |
35000 |
35,000,000 |
شركت تعاوني ابمعدني صديق 2090 |
45 |
هزار ليتر |
50000 |
50,000,000 |
شركت ميخوش آب شيراز |
45 |
ليتر |
15000000 |
15,000,000 |
شركت تعاوني توليدي شقايق سنگسر |
48 |
ليتر |
85000000 |
85,000,000 |
پگاه شهد قزوين |
49 |
هزار ليتر |
85000 |
85,000,000 |
شركت كوثرناب آذربايجان |
50 |
ليتر |
60000000 |
60,000,000 |
آبمعدني زرسوي ماكو |
50 |
هزار ليتر |
30000 |
30,000,000 |
شركت نم نم |
50 |
هزار ليتر |
52560 |
52,560,000 |
شريان |
50 |
هزار ليتر |
4000 |
4,000,000 |
شركت سهامي خاص دادلي لبني خوي |
51 |
تن |
1000 |
1,000,000 |
شركت آبهاي معدني حيات |
54 |
ليتر |
20000000 |
20,000,000 |
شركت آبهاي معدني آرين كوثر |
57 |
ليتر |
25000000 |
25,000,000 |
حميد بدرخاني آجائي |
58 |
هزار ليتر |
9300 |
9,300,000 |
جمع واحدهایی که بین 40 تا 59 درصد پیشرفت داشته اند |
593,860,000 |
|||
شركت كشت و صنعت شكوفه ياس بهاري |
60 |
هزار ليتر |
20000 |
20,000,000 |
شركت كشت و صنعت عصاره سبز اصفهان |
62 |
هزار ليتر |
40000 |
40,000,000 |
صنايع غذايي شركت نوشاب نوش |
62 |
ميليون بطري |
3 |
1,500,000 |
شهدطلائي دنا- بسته بندي آبمعدني |
64 |
هزار ليتر |
18000 |
18,000,000 |
شركت توليدي فرنوش شاهرود |
65 |
ليتر |
5000000 |
5,000,000 |
شركت آبروندشت |
70 |
ليتر |
97000000 |
97,000,000 |
شركت آبهاي معدني پاك آب سبلان |
70 |
هزار ليتر |
36000 |
36,000,000 |
شركت تعاوني704كيمياكولا |
71 |
هزار ليتر |
18000 |
18,000,000 |
شركت پونه پاوه |
73 |
ليتر |
30000000 |
30,000,000 |
جمع واحدهایی که بین 60 تا 79 درصد پیشرفت داشته اند |
268500000 |
|||
تعاوني 1705 |
80 |
هزار ليتر |
12000 |
12,000,000 |
آب حيات |
92 |
هزار ليتر |
24000 |
24,000,000 |
جمع واحدهایی که بیش از 80 درصد پیشرفت داشته اند |
36000000 |
تاریخ بهره برداری از طرحهای با پیشرفت بیش از 80 درصد تا پایان سال 1385، بین 60 تا 80 درصد در سال 1386 و واحدهای بین 40 تا60 درصد در سال 1387 فرض شده است. درصد استفاده از ظرفیت طرحهای در دست اجرا برای سال اول 80 درصد و به ترتیب در سالهای آتی 85 ، 90 و 95 درصد در نظر گرفته شده است. بدین ترتیب ظرفیت طرحهای در دست اجرا طی سالهای آتی طبق جدول زیر برآورد شده است.
میزان تولید طرحهای در دست اجرا طی سالهای آتی (لیتر)
سال شرح |
1385 |
1386 |
1387 |
1388 |
1389 |
طرحهای با پیشرفت 59-40 درصد |
0 |
0 |
475,088,000 |
504,781,000 |
534,474,000 |
طرحهای با پیشرفت 79-60 درصد |
0 |
212,400,000 |
225,675,000 |
238,950,000 |
252,225,000 |
طرحهای با پیشرفت 99-80 درصد |
28,800,000 |
30,600,000 |
32,400,000 |
34,200,000 |
34,200,000 |
28,800,000 |
243,000,000 |
733,163,000 |
777,931,000 |
820,899,000 |
|
جمع کل با احتساب راندمان 90 درصد |
25,920,000 |
218,700,000 |
659,846,700 |
700,137,900 |
738,809,100 |
3-2-بررسی روند واردات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال 85
با توجه به اینکه کشور ایران از آبهای زیر زمینی بسیاری برخوردار می باشد و از لحاظ منابع آبی در شرایط بسیار خوبی قرار دارد لذا واردات آبمعدنی به کشور مقرون بصرفه نخواهد بود. طبق بررسیهای انجام شده، میزان واردات بسیار ناچیز و قابل صرفنظر می باشد.بخش عمده این واردات از کشورهای آلمان،ارمنستان،امارات،ترکیه و هلند می باشد.
میزان واردات در سالهای گذشته (بر اساس کیلوگرم):
نام کشور |
سال 81 |
سال 82 |
سال83 |
سال 84 |
امارات متحده عربی |
- |
- |
1.736.240 |
- |
اتریش |
- |
- |
79.396 |
- |
کانادا |
- |
- |
443.395 |
- |
انگلستان |
- |
- |
21.000 |
- |
منطقه آزاد چابهار |
- |
- |
217.800 |
- |
منطقه آزاد قشم |
- |
- |
441.234 |
- |
جمهوری کره |
- |
- |
33.352 |
- |
فدراسیون روسیه |
- |
- |
52.249 |
- |
ترکیه |
- |
- |
998.765 |
- |
ارمنستان |
- |
260.486 |
- |
476.208 |
آذربایجان |
- |
- |
- |
17.500 |
آلمان |
- |
500 |
- |
- |
جمع کل |
- |
260.986 |
4.023.431 |
493.708 |
- بررسی اجمالی تکنولوژی و روشهای تولید و عرضه محصول در کشور و مقایسه آن با دیگر کشورها
روشهای مختلف در تولید آب معدنی:
تکنیک های مورد استفاده در آب معدنی در سه مرحله عمده قابل طبقه بندی هستند:
الف) جداسازی ذرات معلق و حذف کدورت ، رنگ ، بو و ...
ب) استاندارد نمودن یونهای موجود در آب و نرم نمودن آب
ج) حذف عوامل بیماریزا
تكنولوژي و مراحل توليد آب معدني:
تكنولوژي و مراحل توليد آب معدني را مي توان به دو بخش عمده تقسيم نمود:
الف- آماده سازي و سالم سازي و تميز و پر كردن آب معدني
ب- تهيه يا توليد ظروف مورد نياز جهت بسته بندي آب
در زير به شرح مختصر روش توليد هزيك از دو بخش فوق اشاره مي گردد.
مرحله اول- آماده سازي و سالم سازي آب و پركردن آب معدني:
در اين قسمت آب معدني هدايت شده از منابع طي مراحل زير جهت انتقال به خط پركن آماده مي گردد، از آنجايي كه آب معدني بدون هيچ گونه تغييري در تركيبات شيميايي آن بايد در بطري پر شود لذا آماده سازي صرفاً از مراحل زير استفاه مي گردد.
الف- آماده سازي و سالم سازي آب:
- انتقال آب از منابع آب
- مخازن ذخيره
- فيلتراسيون
- مرحله فيلتراسيون نهايي آب
- مرحله استريل كردن آب
پس از اين مرحله آب به خط پركن هدايت مي گردد.
ب- پر كردن آب بطري:
در اين بخش آب طي مراحل زير در بطري پر مي گردد.
- مرحله رديف كردن بطري
- شستشوي بطري
- مرحله پر كردن بطري
- مرحله درب زني بطري
- مرحله برچسب زني
- مرحله چاپ مشخصات توليد
- مرحله SHIRINK WRAPPER
در واحدهايي كه بطري مورد نياز توسط خود واحد توليد مي گردد اين بخش نيز جزئي از خط توليد واحد محسوب مي گردد. توليد بطري مي تواند به صورت تك مرحله اي و يا دو مرحله اي انجام گيرد. در واحدهايي كه توليد بطري در يك مرحله انجام مي گيرد و پس از تزريق مواد اوليه (گرانول PET) بطري ساخته شده تحويل مي گردد، در واحدهايي كه توليد بطري در دو مرحله انجام مي گيرد، ابتدا توسط ماشين تزريق گرانول PET تبديل به پري فرم مي گردد. پري فرم توليد شده، سپس وارد دستگاه Blower شده و بطري شكل نهايي خود را به دست مي آورد. در بخش توليد بطري اخيراً در ظرفيت هاي پايين ماشين آلات توليد بطري PET ساخته شده است و الزاماً اين بخش از ماشين آلات در ظرفيت هاي بالا در كشوراي مختلفي ساخته مي شود از مهمترين سازندگان اين نوع ماشين آلات مي تواند آلمان، فرانسه، ژاپن، چين و ايتاليا را نام برد كه سطح تكنولوژي و ميزان اتوماسيون آنها متفاوت مي باشد. بيشترين ماشين آلات وارده شده به كشور تا كنون از ايتاليا، ژاپن و فرانسه وارد شده است كه از نوع ماشين آلات تك مرحله اي توليد بطري مي باشد.
معمولاً توليد بطري PET اوليه براي واحدهايي توجيه دارد كه ظرفيت بيش از 150 ميليون ليتر در سال را داشته باشند و براي واحدهاي با ظرفيت كمتر از آن خط توليد پس از تصفيه آب به مراحل Blower (بطري ساز) و دستگاههاي پركن و دستگاههاي بسته بندي منتهي مي گردد.
تولید قالبگیری دمشی تزریقی Injection Blow Molding :
PET استحکام مذاب پایینی دارد (در دمای ذوب بسیار روان می باشد) لذا قالبگیری دمشی اکستروژنی آن امکانپذیر نمی باشد. در قالبگیری دمشی تزریقی با دو مرحله ای کردن فرآیند این مشکل حل شده است، بدین نحو که ابتدا قالب مورد نظر تزریق و شکل دهی می شود که همان پریفرم خواهد بود و پس از این مرحله، عملیات دمش و قالبگیری جداگانه انجام می شود.
در شکل زیر هم دستگاه تزریق نشان داده شده است. از محفظه ورودی( Hopper ) گرانول ها وارد می شود ، با نصب قالب مورد نظر به دستگاه ، پلیمر مذاب به داخل آن تزریق می شود و شکل پریفرم مورد نظر را به خود می گیرد. با نصب انواع قالب ها می توان پریفرم های متنوعی را تولید کرد و به قسمت بعد ، قسمت دمش ارسال کرد.
دستگاه تزریق
پس از مرحله تزریق پریفرم، در حالی که هنوز نری قالب در داخل پریفرم قرار دارد، ایستگاه دمش منتقل می شود و مطابق شکل عملیات دمش صورت می گیرد تا به شکل بطری درآید. لوله های آب سرد در اطراف قالب تعبیه شده است که موجب خنک شدن قالب پس از تولید پریفرم می شود.
بطری ها در دو اندازه 500 و 1500 میلی لیتر تولید می شوند.
3-5- مرحله پرکردن بطری:
در این قسمت بطری ها بصورت مرتب و منظم وارد دستگاه شستشو می شوند و با آب گرم تحت فشار شسته می شوند و عاری از هرگونه آلودگی و ناخالصی می شوند. پس از این مرحله بطریها وارد قسمت پرکن می شوند و ازآب معدنی پر می شوند. در شکل زیر نحوه پر کردن و همچنین یک دستگاه پرکن نشان داده شده است.
پس از این مرحله بطری ها سریعاً وارد قسمت درب بندی می شوند و درب آنها بسته می شود.
4-5-نصب برچسب و بسته بندی نهایی
بطریها برای برچسب خوردن وارد این قسمت می شوند . لازم به ذکر است که برچسبها انواع گوناگونی دارند. یکی از جدید ترین انواع برچسب ها برچسبهای شیرینک می باشد.
- برچسبهای شیرینک :
این برچسب ها به دودسته تقسیم می شوند:
- برچسب های معمول پوششی Wraparoand
- برچسب های تمام سطح یا آستین شکل Sleeve، این برچسبها که به طور کامل ظرف بسته بندی را می پوشانند به روش اکستروژن قالبگیری و با جهت یافتگی در جهت عرضی Transverse-Direction orientation (TDO) تولید می شوند که پس از تولید ، طرح مورد نظر روی آن چاپ می شود و پس از سیل شدن استفاده می شود. استفاده کننده های انتهایی این برچسبها آنها را از تونل های شیرینک عبور می دهند که در آن حرارت تولید شده توسط بخار یا اشعه های مادون قرمز موجب جمع شدن و چسبیدن برچسب به جداره های بیرونی ظرف می شود.
تمام فیلم های تولید شده برای شیرینک از نوع پوششی تمام سطوح دارای شیرینک عرضی بیشتری نسبت به شیرینک طولی هستند. میزان جمع شدگی این فیلم ها بین 5 تا 25 % می باشد . برچسب های شیرینک تمام سطح ، برخلاف برچسبهای معمولی برای ظروف بسته بندی با اشکال هندسی پیچیده هم مناسب می باشند و به همین علت مزایای زیادی برای استفاده کنندگان دارند. حفاظت محصول ، فضای زیاد جهت طرحهای گرافیکی و تبلیغاتی، چاپ هولوگرام ها ازجمله مزایای برچسب شیرینک است. PVC به عنوان پرمصرف ترین ماده در تولید برچسبهای شیرینک مطرح می باشد، اما دو ماده دیگر به نامهای پلی اتیلن ترفتآلات اصلاح شده با گلیکول (PETG) و پلی استایرن جهت یافته(OPS ) به علت خاصیت جمع شدگی بهتر،مصرف این ماده را تحت تاثیر قرار داده است. البته هنوز هم PVC به عنوان فیلم انتخابی شناخته می شود که علت اصلی قیمت پایین آن می باشد.
ماخذ: صنعت بسته بندی شماره 63 ، سال هفتم 1383
در نهایت پس از برچسب خوردن بطری ها بصورت 6 تایی بسته بندی می شوند. در بسته بندی نهایی هربسته با استفاده از فیلم شیرینک بسته بندی می شود. فیلم شیرینک فیلمی از جنس پلاستیک با جهت یافتگی معین است که پس از عملیات چاپ به صورت تیوپ درآمده و بر روی بسته بندیها قرار گرفته و پس از ورود به داخل تونل شیرینک با کمی حرارت جمع می شود و تمام محیط آنرا می پوشانند. در بسته بندی مقدار فیلم شیرینک باید همیشه 10% بزرگتر از اندازه ظرف مورد نظر باشد. در شکل بصورت شماتیک فرآیند شیرینک نشان داده شده است:
در شکل زیر فرآیند بسته بندی آب معدنی آمده است:
تونل شرینک |
تولید بطری PET |
پری فرم |
پر کن |
شستشوی بطری |
آب |
مخزن اختلاط |
برچسب زن
|
استریلیزه |
درب بند |
برچسب |
درب بطری |
فیلم شیرینک |
سیستم تصفیه |
محصول |
گرانول |
بررسی و تعیین حداقل ظرفیت اقتصادی و برآورد حجم سرمایه گذاری
ظرفیت اقتصادی تولید برای این طرح حدود 100 میلیون لیتر ظرفیت اسمی می باشد که با احتساب 1 شیفت کاری و 70 درصد راندمان نیز طرح اقتصادی می باشد.
جدول هزینه های سرمایه گذاری طرح
ارقام: میلیون ریال
شرح |
مورد نیاز |
||||
یورو |
فرانک سوئیس |
معادل ریالی |
ریالی |
جمع مورد نیاز |
|
1-زمین |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
-/1.140 |
-/1.140 |
2- محوطه سازی |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
-/565 |
-/865 |
3- ساختمان |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
3/8.723 |
3/8.723 |
5-ماشینآلات و تجهیزات تولید(خارجی) |
-/6.113.600 |
-/4.147.900 |
76/106.634 |
34/1.066 |
1/107.701 |
6-تأسیسات |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
-/2.661 |
-/3.101 |
7- وسائط نقلیه |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
-/1.500 |
-/1.500 |
8- تجهيزات و وسايل اداري و خدماتي |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
-/100 |
-/100 |
9- متقرقه و پیشبینی نشده |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
5/1.461 |
5/1.461 |
جمع داراییهای ثابت |
-/6.113.600 |
-/4.147.900 |
76/106.634 |
14/16.077 |
9/124.651 |
هزینههای قبل از بهرهبرداری |
-/0 |
-/0 |
-/0 |
|
-/3.931 |
جمع هزینههای سرمایهگذاری ثابت |
-/6.113.600 |
-/4.147.900 |
76/106.634 |
|
6/127.097 |
محل تأمین ماشین آلات طرح:
KRONES آلمان سيستم كامل ماشين آلات از مرحله بادكن (Blomoulding تا مرحله Palletizer بسته بندي و حمل) – تبدیل پریفرم به پت
- شرکت NITSSTAL سوئیس مربوط به خط تولیدپریفرم و خط تولید درب
- شرکت SIDLE آلمان خط کامل
- مواد اولیه عمده مورد نیاز سالانه و محل تأمین آنها :
عمده ترين مواد اوليه مورد نياز در بسته بندي آب معدني عبارتند از:
- آب معدني
- گرانول پت برای تولید پریفرم و در نتیجه تولید بطری پت
- گرانول پلی اتیلن تزریقی HDPE
- برچسب ( Lable)
- فیلم شرینک
نام مواد اولیه |
میزان مصرف مواد به ازای یک واحد |
قیمت مواد اولیه (هر تن) م.ر |
میزان مواد اولیه مصرفی با احتساب درصد ضایعات تن به ازای یک واحد – گرم |
|||
بطری 5/0 لیتری |
بطری 5/1 لیتری |
|||||
بطری 5/0 لیتری |
بطری 5/1 لیتری |
|||||
گرانول پت گرید بطری |
16 گرم |
34 گرم |
44/10 |
16/16 |
34/34 |
|
گرانول پلی اتیلن گرید HDPE |
9/1 گرم |
9/1 گرم |
55/9 |
92/1 |
92/1 |
|
فیلم شرینک |
83/5 گرم |
83/5 گرم |
5/16 |
9/5 |
9/5 |
|
برچسب |
1 عدد |
1 عدد |
هر عدد-00003/0 |
01/1 |
01/1 |
قیمت گرانول پت و پلی اتیلن از سایت پتروشیمی استخراج شده است.
محل تأمین کلیه مواد اولیه داخلی می باشد.
مهمترین ماده مصرفی در این صنعت گرانول پت می باشد که میزان مصرف آن برای هر بطری 5/0 لیتری 16 گرم.میزان مصرف گرانول پت برای بطری 5/1 لیتری 34 گرم و میزان گرانول پلی اتیلن مصرفی برای درب آنها 9/1 گرم می باشد . با توجه به اینکه ظرفیت عملی تولید28.021.593 عدد بطری 5/0 لیتری و57.130.564 عدد بطری 5/1 لیتری می باشد.
- پیشنهاد منطقه مناسب برای اجرای طرح
مهمترین عامل در اجرای این طرح وجود چشمه های آب معدنی در منطقه می باشد.
با توجه به این نکته منطقه مناسب برای اجرای طرح استان کهکیلویه و بویراحمد و همچنین استان اردبیل زنجان می باشند که دارای چشمه های آب معدنی فراوان می باشند.
- وضعیت تأمین نیروی انسانی و تعداد اشتغال
در صورت اجرای طرح مورد بررسی برای حداقل 20 نفر اشتغال ایجاد خواهد شد که 7 نفر در کادر اداری و 13 در کادر تولیدی خواهند بود.
- بررسی و تعیین میزان آب،برق،سوخت،امکانات مخابراتی و ارتباطی (راه- راه آهن- فرودگاه- بندر و ...)
هزینه آب، برق ، سوخت و ارتباطات
الف ) هزینه های آب مصرفی کارخانه:
هزینه های سالیانه آب مصرفی
ردیف |
نام بخش مصرف کننده |
آب مصرفی مترمکعب در روز |
آب مصرفی سالیانه (مترمکعب) |
1 |
آب مصرفی جهت شستشوی بطریها |
38/92 |
42.576 |
2 |
آشامیدنی و بهداشتی |
53/1 |
413 |
3 |
محوطه و فضای سبز |
1/0 |
27 |
4 |
سایر مصارف |
9/15 |
4.293 |
جمع کل |
47.309 |
1- آب مصرفی ماشین آلات:
در این قسمت باید آب مصرفی برای شستشوی بطری ها محاسبه شود. اگر آب مصرفی برای شستشوی هر بطری را cc 500 در نظر بگیریم. میزان آب مصرفی برای شستشوی بطری ها به نحو زیر محاسبه می شود.
میزان آب مصرفی برای شستشوی بطری:
تعدادکل بطری های تولید شده(عدد) |
حجم آب مصرفی در هر بطری (میلی لیتر) |
مصرف آب در سال(متر مکعب) |
85.152.157 |
500 |
42.576 |
2- آشامیدنی کارکنان و خدمات بهداشتی:
53/1 = 03/0 × 51 = استاندارد مصرف برای هر نفربه مترمکعب × تعداد کارکنان m³/day
3- آبپاشی فضای سبز
با احتساب 50 متر مربع فضای سبز
m³/day 1/0 = m³ 0015/0 × 50 = استاندارد مصرف در واحد مترمربع × مساحت فضای سبز
4- سایر مصارف پیش بینی نشده:
m³/day 9/15= 10/0 × (1/0 +3 5/1 +6/157) = 10 % × مجموع ردیفهای 4،3،2،1
ب) محاسبه برق مصرفی کارخانه:
میزان برق مصرفی تجهیزات در سالن تولید
|
برق مصرفی هر دستگاه (hr/KW) |
تعداد (عدد) |
برق مصرفی دستگاهها (hr/KW) |
تعداد ساعت کاری در روز |
قیمت (کیلووات ساعت/ریال) |
هزینه برق مصرفی سالیانه (م-ر) |
|
3/219 |
1 |
3/219 |
16 |
250
|
85/236 |
کمپرسور فشار قوی HDK 3200 |
388 |
1 |
388 |
16 |
-/419 |
|
سیستم خنک کنندهKLC74T |
53 |
1 |
53 |
16 |
24/57 |
|
شستشو دهنده بطری مدل چرخشی مدل VARIOJET |
25/4 |
1 |
25/4 |
16 |
6/4 |
|
سیستم پر کن بطری MECAFILL VKP-PET-DL 2.880-80-113 |
2/10 |
1 |
2/10 |
16 |
-/11 |
|
نوار نقاله درب |
7/1 |
1 |
7/1 |
16 |
84/1 |
|
ماشین لیبل زن مدل CONTIROLL 720-15 |
75/15 |
1 |
75/15 |
16 |
-/17 |
|
عملگر دستی |
7/1 |
1 |
7/1 |
16 |
84/1 |
|
پآلاتایزرمدل PRESSA UNEVERSAL IN-0441 |
2/27 |
1 |
2/27 |
16 |
4/29 |
|
سیستم روغنکاری نوار نقاله |
5/3 |
1 |
5/3 |
16 |
78/3 |
|
دستگاه بسته بندی Stretch wrapper مدل RING 45 |
55/2 |
1 |
55/2 |
16 |
76/2 |
|
سیستم CIP مدل M-20HL,30 M3/H |
75/12 |
1 |
75/12 |
16 |
77/13 |
|
ماشين شيرينگ مدل VARIOPAC FS-45 0380 |
65/24 |
1 |
65/24 |
16 |
63/26 |
|
نوار نقاله پالت مدل PALCO S |
35/9 |
1 |
35/9 |
16 |
10/10 |
|
نوار نقاله جابه جائی بسته بندی ها مدل MULTICO S |
75/12 |
1 |
75/12 |
16 |
77/13 |
|
نوار نقاله بادی برای بطری ها مدل AIRCO S |
17 |
1 |
17 |
16 |
36/18 |
|
نوار نقاله ظروف مدل SYNCO S |
9/11 |
1 |
9/11 |
16 |
86/12 |
|
خط تولیدپریفرم |
414 |
|
414 |
16 |
12/447 |
|
خط تولید درب بطری |
135 |
|
135 |
16 |
8/145 |
|
سایر مصارف(5% مقادیر فوق) |
68 |
- |
68 |
16 |
44/73 |
|
جمع |
55/1.432 |
|
|
|
|
16/1.547 |
جدول برآورد میزان مصرف برق ، آب ، سوخت ، ارتباطات و غیره
ردیف |
شرح |
واحد |
میزان مصرف در سال |
هزینه هر واحد مصرف به ریال |
هزینه مصرف سالانه (م-ر) |
1 |
برق مصرفی |
کیلو وات |
6.188.616 |
250 |
16/1.547 |
2 |
آب مصرفی |
مترمکعب |
47.309 |
آب چشمه |
-/0 |
3 |
گازوئیل |
لیتر |
70.000 |
350 |
5/24 |
4 |
بنزین |
لیتر |
24.300 |
850 |
21 |
5 |
ارتباطات |
|
- |
- |
4/14 |
جمع |
06/1.607 |
11-تجزیه و تحلیل و ارائه جمعبندی و پیشنهاد نهائی در مورد احداث واحدهای جدید.
با توجه به زیاد شدن تعدادکارخانجات تولید اب معدنی در ایران ، این کارخانه در صورتی می تواند توجیه پذیر باشد که بتواند با کارخانجات بزرگ تولید آب معدنی رقابت نماید و لازمه ان نیز سرمایه گذاری بالا،تولید بالا و نیز تولید از مرحله تولید پریفرم تا تولید درب و سپس بسته بندی می باشد.