عسل محصول اصلی زنبورعسل هست که زنبورعسل آن را از تبدیل و فرآوری شهدی که جمع آوری کرده است تولید می کند و در استوانه های شش ضلعی ذخیره می کند. شهد از 80 درصد آب و بعضی انواع قندهای مرکب مثل ساکارز تشکیل شده است. بسیاری از گیاهان از شهد برای جذب حشراتی مثل زنبورعسل استفاده می کنند تا بر روی گل بنشینند و عمل گرده افشانی را انجام دهند. در فرایند جمع آوری شهد، زنبورعسل گرده گل را از گلی به گل دیگر انتقال می دهد و عمل گرده افشانی را به انجام می رساند.

زنبورهای عسل دو شکم دارند یک شکم که از آن برای ذخیره شهد استفاده می کنند و شکم دیگر که برای هضم غذای خودشان هست. شکم دوم زنبورعسل می تواند حدود 70 میلی گرم شهد ذخیره کند یعنی معادل وزن خود زنبور! و برای اینکه این شکمش را پر از شهد کند باید از حدود 100 تا 150 گل بازدید کند.

وقتی زنبور عسل به کندو می رسد شهد جمع آوری شده را به زنبورهای کارگر داخل کندو منتقل می کند و یا به صورت نارس آن را رها می کند و مجددا به سمت جمع آوری شهد می رود. زنبورهای داخل کندو شهد موجود در شکم زنبور دیگر را می مکند و به طور مرتب این شهد را دهان به دهان می کنند و آن را با آنزیم های خاصی که بدنشان ترشح می کند مخلوط می کنند و در طی این فرایند قندهای مرکب موجود در شهد را به قندهای ساده تبدیل می کنند. بیشتر قند مرکب موجود در شهد ساکارز می باشد و درواقع ساکارز ترکیب فروکتوز و گلوکز می باشد و زنبورعسل با ترشح آنزیم های خاص  ساکارز را تبدیل به فروکتوز و گلوکز می کند. این کار زنبورعسل باعث می شود که مصرف شهد برای زنبورها راحت تر شده و در مقابل حمله باکتری ها هم ایمن شود.

اما عسل چگونه تغلیظ می شود؟ به خاطر بال زدن سریع زنبورها آب اضافی موجود در عسل تبخیر می شود و به حدود 18 درصد می رسد. جالب است بدانید که زنبورعسل هرگز نمی خوابد و اگر شما در شب بین کندوها قدم بزنید صدای وزوز زنبورها که مشغول تبخیر آب عسل و یا دهان به دهان کردن آن می باشند میشنوید. بعد از اینکه زنبورعسل ساکارز را تبدیل به فروکتوز و گلوکز کرد و عسل را هم تغلیظ کرد آن را در خانه های شش ضلعی ذخیره میکند و با لایه ای از موم نازک که ما به آن پولک می گوییم درب استوانه را پلمپ می کند تا زمانی که یا خود زنبورها عسل را بخورند و یا زنبوردار عسل را برداشت کند.

بد نیست بدانیم که در مناطقی از کشور که رطوبت موجود در هوا بسیار بالاست و نزدیک دریا هستند زنبور نمی تواند میزان آب را به مقدار مطلوب برساند و به همین دلیل این عسل ها رقیق تر هستند اما در مناطق کوهستانی و خشک زنبور به راحتی رطوبت عسل را کنترل می کند.

تصور اشتباهی در بین بعضی وجود دارد که عسل را مدفوع زنبورعسل می دانند در صورتی که سیستم گوارش زنبور با سیستم تولید عسل آن کاملا مجزاست و زنبور عسل که سرآمد همه حشرات هست هرگز داخل کندو مدفوع نمی کند.