پراید, نامی آشنا برای تمام ماست. حداقل از زمانی که یادمان میآید، در کوچه و خیابانهای شهر، تا الآن که مطلبی در دیجیکالا مگ میخوانیم، هزاران بار در طول روز با آن دیدار میکنیم! ولی واقعا چرا باید یک خودرو تا این حد در خیابان زیاد باشد و از چهره آن خسته شده باشیم؟ خب دلیل آن واضح است! رقیب دیگری در این قیمت از بازار خودروی نو کشور وجود ندارد. این ویژگی باعث شده که اگر خریدار با بودجه ۲۰ میلیون تومانی، قصد خرید یک اتومبیل نو را داشته باشد، تنها یک حق انتخاب برای او وجود دارد، پراید! اما این امر مرسومی در بسیاری از کشورهای دنیا نیست، چرا که کمپانیهایی هستند که حداقل چند خودرو ارزانقیمت و اقتصادی تولید میکنند که مشتریان حق انتخاب و تصمیمگیری بین چند گزینه را بهراحتی داشته باشند. شاید برایتان جالب باشد که یک نیم نگاهی به تحول بازار داخلی خودرو ایران، از گذشته نزدیک تا امروز را داشته باشیم.
پیکان و پراید
پیکان خودرویی بود که حدود چهار دهه در ایران حضور پررنگی از خود نشان داد و یکی از آخرین مدل هیلمن هانتر ۱۹۶۶ بود که توسط ایرانناسیونال (ایرانخودرو سابق) تولید میشد. از مدلهای عرضه شده آن میتوان به کارلوکس، دولوکس، استیشن و وانت اشاره کرد. تولید پیکان بین سالهای ۱۳۴۶ تا ۱۳۸۳ ادامه داشت و پس از توقف تولید، بهدلیل محبوبیت بین دوستداران این خودرو، اخباری از مدل جدید آن به نام «نیوپیکان» به گوش رسید ولی این طرح هرگز عملی نشد.
پیکان برای نزدیک به ۴۰ سال در ایران تولید شد.
پس از پیکان نوبت به پراید رسید، خودرویی که میان چند خودروساز و کشور دست به دست شد و حال در ایران هنوز تولید میشود. اولین بار این خودرو در مزدا و به سفارش فورد طراحی و بین سالهای ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۰ تولید شد. این اتومبیل در ژاپن به نام مزدا ۱۲۱، در آمریکا به نام فورد فستیوا و در کره جنوبی و ایران به نام پراید شناخته میشود. سایپا مونتاژ و تولید پراید را از سال ۱۳۷۲ در دست گرفت؛ خودرویی که برای مصارف شهری یک خانواده کمجمعیت ایرانی میتواند مناسب باشد. پراید از یک گیربکس ۵ دنده دستی و موتور ۱.۳ لیتری ۴ سیلندر بهره میبرد. در نسخههای جدیدتر که آن را به عنوان HP+ میشناسند، با بازنگریهای انجام شده درطراحی منیفولد ورودی، سیستم سوخت رسانی و سرسیلندر، توان آن از عدد ۶۳ به ۶۷ اسببخار رسیده است. پراید تا به امروز در انواع کلاسهای صندوقدار، هاچبک، استیشن و وانت عرضه شده که البته از این بابت مورد انتقاد عام قرار گرفته است که از یک خودرو چند کلاس متفاوت، میتوان طراحی و تولید کرد؟! نکته دیگری که در مورد این خودرو وجود دارد، سطح ایمنی ضعیف آن است که همیشه به باد گلایه و انتقاد مردم در شبکههای مجازی گرفته شده است اما بد نیست بدانیم که پراید با تغییراتی که در بدنه و تقویت ستون خود داشته، درکنار افزوده شدن کیسههوا و ترمز ضدقفل، یقینا از قبل ایمنتر شده که نباید منکر این بازنگریها بهمنظور افزایش ایمنی این خودرو بود.
خودروی پراید در دهه ۷۰ جزو یکی از خواستههای بزرگ یک خانواده متوسط ایرانی بود. پراید در آن زمان حدود ۵ میلیون تومان قیمت داشت. در دهه هشتاد با رشد قیمتی، به حدود ۷ میلیون تومان رسید اما با ورود به دهه نود با یک رشد سرسام آوری با قیمت ۲۰ میلیون تومان روبرو شد! پارامترهایی که در گران شدن خودروهای بازار اعم از داخلی و خارجی، سهم کوچک و بزرگی داشتند، باعث شدند که خودروی ارزان قیمتی مثل پراید، با چهره مظلومگونه خود، صرفا به دلیل بالارفتن قیمتش در این صحنه بتازد و از دسترس بسیاری از خانوادههای متوسط ایرانی دورتر شود.
پرایدی که سوار میشویم سال ۱۹۸۶ یعنی ۳۰ سال پیش طراحی شد.
همانطور که گفته شده با توجه به نبود رقیب هم قیمتی در بازار خودروهای نو کشور، پراید تنها گزینه مناسب برای یک خانواده کم جمعیت است که با داشتن هزینه و مصرف کم, فراوانی و ارزانی لوازم، آن را تبدیل به مقرون بهصرفهترین خودرو حاضر کرده است. اما با تمام حرفهایی که زده شد، دیر یا زود باید منتظر کنار رفتن بسیاری از خودروهای قدیمی تولید داخل باشیم و این مستلزم ایناست که از قبل، به فکر نمونههای مناسب جایگزین، برای آنها باشیم.
اخیرا زمزمههایی از کنارگذاشته شدن خودروهای پراید و پژو ۴۰۵ شنیده شده که با این اوصاف باید انتظار خودروهای جدیدی را هم داشته باشیم. این دومین بار است که خبر توقف تولید این دو خودرو را طی چندماه گذشته از ناحیه رئیس سازمان استاندارد، رسانهای شده است. در آخرین روادید خبری به نظر میرسد، قرار است یکی از محصولات رنو، به نام کویید، جای پراید را در سال آینده بگیرد. خودرویی که سهم زیادی از فروش خود را در هند، در دست گرفته است.
رنو کوئید
رنو کویید در کلاس خودروهای کراساور کوچک جایدارد، کلاسی که از آن به عنوان شبهشاسی بلند و مینی SUV یاد میشود. خودروی کاملا اقتصادی که در سال ۲۰۱۵ تولید شد و از همان ابتدا به خوبی توانست بازار هند را هدف قرار دهد. کویید در گستره قیمتی حدود بین ۳۹۰۰ تا ۵۳۰۰ دلار قیمتگذاری شده و در دو مدل ۰.۸ و یک لیتری تولید میشود که گویا در وهله اول ورود به بازار کشور، احتمالا باید پذیرای نسخه ضعیفتر آن یعنی نسخه ۰.۸ لیتری آن باشیم. قلب کویید مجهز به یک پیشرانه ۳ سیلندر ۷۹۹ سیسی است که توانایی تولید ۵۳ اسب بخار قدرت و ۷۲ نیوتونمتر گشتاور را دارد. مصرف سوخت آن ۴ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر و ظرفیت باکش ۲۸ لیتر است. از امکانات آن میتوان به صفحهنمایش ۷ اینچی با قابلیت اتصال بلوتوث، AUX و USB، کیسه هوا، سیستم دسترسی بدون کلید، چراغهای مهشکن، شیشههای برقی جلو، تهویه مطبوع و فرمان برقی اشاره کرد. در مورد ایمنی کویید هم صحبتهای بحث برانگیزی شده، مبنی براینکه این خودرو بسیار ناایمن است، در حدی که حتی نتوانسته یک ستاره ایمنی هم بگیرد! در دفاع این صحبتها، گفته شده که کویید مورد تست، نمونه عرضه شده برای بازار هند بوده و کیفیت آن با نمونه برزیلی که قصد ورود به بازار کشورمان را دارد؛ متفاوت است. به گفته مدیر عامل رنو پارس, کویید در تلاش گرفتن سه ستاره ایمنی است. در مورد قیمت این خودرو انتظار رنج قیمتی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومانی از آن میرفت ولی طی نشست خبری اخیر، مدیر عامل رنوپارس قیمت آن را ۳۱ میلیون تومان اعلام کرد. با کمی تامل میتوان به این نتیجه رسید که عملا کویید که با هدف خودروی جایگزینی برای پراید، برای آمدن به کشور آماده میشود ، حدود ۱۰ میلیون تومان یعنی حدود ۱.۵ برابر از پراید گرانتر است. پس عملا نمیتوان آن را رقیب یا جایگزین همقیمتی برای پراید دانست!
شما در مورد کویید، «جایگزینی برای پراید» چه فکر میکنید؟ آیا واقعا میتواند جایگزین مناسب و موفقی برای پراید باشد؟
دیجی کالا