كاغذهای باطله امروزه حجم زیادی از زباله های شهری پس از اعمال فرآیندهای خاص مورد استفاده مجدد قرار می گیرند. كاغذ كه محصولی از طبیعت سرسبز و جنگل های طبیعی است سهم زیادی از زباله های مراكز اداری، مدارس و همچنین زباله های خانگی را به خود اختصاص می دهد و این در حالی است كه بازیافت این ماده ارزشمند و استفاده مجدد از آن نه تنها مانع از قطع بی رویه درختان جنگلی خواهد شد بلكه هزینه تبدیل الیاف گیاهی به كاغذ را نیز به میزان قابل توجهی كاهش خواهد داد.
با عبور خمیر غوطه ور در محلول آبكی از یك استوانه در حال چرخش ذرات درشت و سنگین وزن مانند شن و ماسه و قطعات فلزی از آن جدا می شوند. اجزای سبك تر از طریق لوله مكش از این محفظه خارج شده و به راحتی از میان صافی ها می گذرند، اما ناخالصی های درشت تر در پشت این صافی ها به دام می افتند. در مرحله بعد با تزریق هوا به داخل خمیر كاغذ، جوهر، رنگ، چسب و هر نوع پوشش دیگر كه معمولا آب گریز هستند به حباب های هوای موجود در این محفظه كه توسط یك ماده شیمیایی كف زا ایجاد شده اند، می چسبند و به این ترتیب این نوع ناخالصی ها نیز از ذرات كاغذ جدا می شود.
در این مرحله ماده شیمیایی دیگری به خمیر كاغذ افزوده می شود كه با جذب ناخالصی های بسیار كوچك امكان چسبندگی خمیر كاغذ را افزایش می دهد. در مرحله پاكسازی، دستگاه گریز از مركزی وجود دارد كه ذرات را براساس چگالی آنها از هم تفكیك می كند. خمیر كاغذ با عبور از یك محفظه فشار وارد مخزنی می شود كه در آن یك همزن نصب شده است. الیاف كاغذ كه در این مرحله بسیار كوچك تر از باقیمانده ذرات جوهر یا چسب هستند به آسانی از صافی عبور می كنند. در آخرین مرحله از چرخه بازیافت كاغذ، ۹۵ درصد ماده حاصل را آب و ۵ درصد آن را الیاف كاغذ تشكیل می دهند كه روی یك صفحه مشبك قرار گرفته و با عبور غلتك های بزرگ از سطح آن این آب اضافی به تدریج از خمیر كاغذ تهیه شده، خارج شده و ورقه های ضخیمی از این خمیر تهیه می شود كه پس از خشك شدن از آن برای تهیه كاغذ استفاده می شود.
بازیافت كاغذ های باطله چگونه می شوند؟
امروزه در فرآیند بازیافت كاغذ از فناوری های پیشرفته ای استفاده می شود كه مراحل انجام آن فرآیند با توجه به این كه چه محصولی را به عنوان محصول نهایی از زباله های كاغذی در نظر گرفته باشیم، متفاوت خواهد بود. در چرخه بازیافت كاغذ عبور از مراحل خمیرسازی، غربال گری و پاك سازی برای تهیه مقوای نازك با كیفیت پایین ضروری است، اما اگر بخواهیم از كاغذهای باطله برای تهیه كاغذهای اداری مرغوب و باكیفیت استفاده كنیم عبور از مرحله شناورسازی نیز ضروری خواهد بود. بر این اساس می توان گفت با توجه به نوع كاغذ باطله ای كه برای بازیافت انتخاب شده، ممكن است مراحل دیگری نیز به این چرخه اضافه شود.
در نخستین مرحله از چرخه بازیافت كاغذ، كاغذهای باطله جمع آوری شده در یك محلول آبكی كه حاوی ذرات فیبری است غوطه ور شده و در نتیجه برخورد با تیغه هایی كه در آن محفظه در حال چرخش هستند، متلاشی و تجزیه خواهند شد، در مرحله دوم ذرات و ناخالصی های درشت از خمیر حاصل جداسازی می شوند.
جداسازي کاغذها
براي بازيافت موفق نياز به بازيابي تميز كاغذ است. پس شما بايد كاغذهاي خود را دور از آلودگيهايي مثل غذا، پلاستيك، فلزات و ديگر زبالهها، كه بازيافت كاغذ را مشكل میکند نگهداري كنيد. كاغذهاي آلوده كه قابل بازيافت نميباشند بايد به كود تبديل شوند يا براي توليد انرژي سوزانده شوند يا در زیرخاک دفن شوند. مركز بازيافت معمولاً از مصرفکنندگان تقاضا میکند كه كاغذهاي خود را برحسب درجه يا نوع كاغذ جدا كنند. مركز بازيافت شهر میتواند به شما بگويد كه چگونه اين نوع و درجه در جامعه شما تعريف ميشود.
جمعآوری و حمل كردن کاغذ
شما ممكن است كاغذهاي جداشده خود را به مركز بازيافت محل خود تحويل دهيد يا در Recycle bin (سطلهای بزرگي كه بهمنظور بازيافت در سطح شهرها تعبیهشدهاند) بريزيد. اغلب فروشندگان كاغذ يا مركز بازيافت كاغذهايي كه شما در منزل جداسازي كردهايد را جمعآوری میکنند. در مركز بازيافت، كاغذهاي جمعآوریشده دربستههای تنگي پيچيده میشوند و ازآنجا به کارخانههای كاغذسازي فرستاده میشوند كه در آنجا به كاغذهاي جديد تبديل میشوند.
انبارداري و ذخيرهسازي کاغذ
كارگران كارخانه كاغذسازي، كاميون حاوي كاغذها را تخليه كرده و آنها را به داخل انبار میفرستند و تا زمان لازم كاغذها در آنجا میمانند درجات مختلفي از كاغذ مثل روزنامهها يا جعبهها بهطور جداگانه نگهداري میشوند؛ براي اينكه در كارخانه كاغذسازي درجات مختلفي از كاغذ را براي توليد انواع مختلف محصولات استفاده میشود. هنگامیکه كارخانه آماده استفاده از كاغذ شد، كاغذها توسط ماشینها باربري چنگکدار (Forklift) از انبار به نوار نقالههای بزرگي برده میشوند.
به نظر شما چه چيزي میتوان از كاغذهاي بازيابي شده به دست آورد؟
بيشتر كاغذهاي جداشده مجدداً به كاغذ يا مقوا تبديل میشود. باکمی استثنا قائل شدن كاغذهاي بهدستآمده با همان كيفيت كاغذهاي قبلي میباشند. بهطور مثال از جعبهها براي بازيافت جعبه استفاده میشود.كاغذهاي نوشته و چاپشده هنگامیکه بازيافت ميشوند از آنها براي كاغذهاي كپي استفاده میشود. كاغذهاي جداشده میتوانند براي توليد مواد ديگر نيز استفاده شوند. بهطور مثال خمیرکاغذ بازيافت شده براي کارتونهای تخممرغ يا جعبههای ميوه استفاده شوند. از كاغذهاي بازيافت شده میتوان بهعنوان سوخت، عايق كردن ديوارها و سقف، پركننده رنگ و يا پوشش استفاده كرد.
آيا میدانستید كه اولين قطعه كاغذ از مواد بازيافت شده بهدستآمده است؟
در حدود ۲۰۰ سال قبل از ميلاد مسيح، چینیها از تور ماهيگيري براي ساخت اولين قطعه كاغذ استفاده كردند.
کاغذهای بازيافت بهاندازه كاغذهاي معمولي مهم هستند. کمپانیها كاغذسازي هميشه سودهاي اقتصادي و محيطي بازيافت را شناسايي و در نظر میگیرند. در سالهای اخير بازيافت كاغذ براي همه بهعنوان راهي براي كمك به حفظ محیط زیست و استفاده مجدد از منابع و بقاي مناطق دفن زباله است.
امروزه، ۵۲۰ كارخانه كاغذ و مقواسازي در امريكا (US) كاغذهاي جداشده را بازيافت میکنند. امروزه كاغذهاي جداشده، یکسوم فيبر کارخانههای US را تشكيل میدهد. شهروندان امريكا ۵۰% كاغذهاي استفادهشده خود را جدا میکنند. در آمريكا بيشتر كاغذها بازيافت میشوند تا اينكه دفن شوند. در امريكا كاغذ بالغبر دوسوم مواد بستهبندی بيشتر از شيشه، فلز، پلاستيك و … براي بازيافت جدا میشود.
دوباره خمير كردن و غربال كردن کاغذ
كاغذها از طريق نوار نقاله به يك ظرف بزرگ به نام pulper كه حاوي مواد شيميايي و آب است فرستاده میشوند. pulper كاغذها را به قطعات كوچك ريز میکند. با گرما دادن به اين مخلوط قطعات ريز كاغذ سریعاً به سلولز تجزيه میشوند كه فيبر (مواد آلي گياهي) خوانده ميشود. درنهایت، كاغذ به مخلوط غليظ و نرمي كه pulp ناميده ميشود تبديل میشود. pulp از داخل ظرفي كه داراي سوراخهای گوناگوني است عبور داده ميشود. غربال كننده (Screen) ذرات ريز آلودگي و قطرات كوچك چسب را غربال میکند. به اين فرآيند Screening گفته ميشود.
پاکسازی
کارخانهها همچنين pulp را توسط گردش دور سيلندر مخروطي شكل تميز میکنند. آلودگیهای سنگين به خارج از مخروط پرتاب میشوند و به انتهاي سيلندر سقوط میکنند. آلودگیهای سبکتر در مركز مخروط جمع میشوند و از بين میروند. به اين پروسه Cleaning ميگويند.
Deinking
گاهي اوقات pulp بايد دستخوش فرايند شستشوي Pulp، (فرايند pulp laundering) قرار بگيرد. كار اين مرحله پاك كردن جوهرهاي نوشتهشده، چسبهای باقيمانده و مواد چسبناك است. کارخانههای كاغذسازي معمولاً از دو مرحله deinking متصلبههم استفاده میکنند. ذرات كوچك جوهر طي مرحلهاي كه Washing ناميده میشود از pulp شسته میشود. ذرات بزرگتر و چسبها توسط حبابهای هوا طي فرآيندي كه Flotation ناميده ميشود از pulp جدا ميشوند. در طي اين فرآيند pulp بهعنوان خوراك به ظرف بزرگي كه Flotation Cell ناميده ميشود واردشده و در اين ظرف هوا و مواد شيميايي صابوني شكل كه Surfactants ناميده ميشوند به pulp تزريق ميشوند. Surfactant باعث ميشود كه جوهر و چسب از pulp جدا شود و به حبابهاي هوا بچسبند و در سطح شناور شوند. حبابهای هوا آغشته به جوهر در سطح مخلوط توليد كف ميكنند و از سطح مخلوط پاك ميشوند.
پالايش كردن و رنگبری کاغذ
در طي پالايش به pulp ضربههاي متعددي وارد ميشود تا فيبرهاي بازيافت شده پف كند و آنها براي توليد كاغذ ایده آل شوند. اگر pulp شامل تکههای بزرگ فيبر باشد، فرآيند پالايش آنها را از هم جدا میکند. اگر كاغذ بهدستآمده داراي رنگ باشد، مواد شيميايي رنگبر، رنگ آن را از بين ميبرد. سپس اگر نياز به توليد كاغذ سفيد باشد براي روشنتر كردن و سفيد كردن كاغذ به آنها آباکسیژنه (hydrogen peroxide)، دياكسيد كلرين (chlorine dioxide) و يا اكسيژن داده میشود؛ به اين فرآيند Bleaching گفته ميشود. اگر نياز به كاغذ قهوهاي مثل دستمالکاغذی باشد نياز به اين برآيند نخواهد بود.
مراحل بازیافت کاغذ با دستگاه
مراحل بازیافت کاغذ باطله در دستگاه بازیافت کاغذ به این صورت می باشد:
شرکت اپسون یک شیوه پیشرفتهتر برای بازیافت کاغذ ارائه کرده است.شرکت اپسون دستگاهی طراحی کرده است که وظیفه آن بازیافت کاغذ های باطله است. با این دستگاه میتوانید درون دفتر کارتان کاغذهای استفاده شده را بازیافت کنید و نیازی نیست کاغذها از شرکت بیرون بروند.
این دستگاه کاغذها را خرد میکند و آنها را تبدیل به الیاف کتانی بلند و نازک میکند. پس از آن کاربر میتواند رنگ و سایز و سایر ویژگیهای کاغذ بازیافتیای که میخواهد را انتخاب کند و آن را در اختیار بگیرد.
براساس آنچه این شرکت اعلام کرده در عرض یک دقیقه این دستگاه ۱۴ کاغذ A4 بازیافتی به کاربر میدهد.